بررسی پنل های TN و IPS و VA

مقایسه پنل TN ، VA و IPS در مانیتور های گیمینگ .

هر آنچه باید در مورد این سه پنل بدانید

امروزه در بازار مانیتور ها ، به خصوص مانیتور های گیمینگ انتخاب ار بین سه پنل TN ، VA و IPS به یک چالش در بین خریداران مانیتور ، به ویژه گیمر ها تبدیل شده . پس در این مقاله سعی داریم که به صورت تخصصی به مقایسه این سه پنل بپردازیم

پنل TN

TN مخفف Twisted Nematic اولین بار در سال 1970 در ماشین حساب ها و ساعت های دیجیتالی استفاده شد . در دهه ی 1990 همراه با پیشرفت تکنولوژی رشد پنل های TN توسعه یافت و از این پس می شد با افزودن فیلتر های RGB به هر پیکسل ، یک تصویر تمام رنگی بدست آورد . در دهه ی 90 از این پنل ها برای استفاده در نمایشگرهای LCD، جایی که سرعت نمایش محتوای پویا اهمیت داشت، استفاده شد و میتوان گفت استفاده از این پنل ها در آن زمان در مقایسه با مانیتور های لامپی یا CRT ایده آل بودند و به لطف سادگی ، قیمت پایین تولید و مصرف انرژی کم ، به سرعت بازار نمایشگر و مانیتور را تحت سلطه ی خود در آوردند .

پنل های TN به سرعت پاسخ دهی بالا مشهورند و به همین دلیل و همچنین قیمت مناسب در بازار مانیتور ها به خصوص بین گیمر ها پرطرفدار هستند . نرخ پاسخگویی نزدیک 1 میلی ثانیه در مقایسه با نرخ 5 میلی ثانیه ای مانیتور های معمولی تفاوت چشمگیری در تصویر به همراه دارد . این تفاوت برای گیمر ها به خصوص کسانی که بازی های آنلاین انجام میدهند به شدت محسوس است

پنل های TN در کنار ویژگی های مثبت بالا عیب ها و نواقصی هم دارند . از اصلی ترین عیوب پنل های TN میتوان به رنگ بندی صعیف آن اشاره کرد . کیفیت رنگ و کنتراست ضعیف تر در مقایسه با رقبا یکی از نقاط ضعف پنل های TN محسوب میشود و یکی از دلایل عدم انتخاب این پنل به خصوص کسانی که کیفیت تصویر برایشان اهمیت دارد مانند گیمر ها هم همین موضوع است . البته که با گذر زمان مانند هر تکنولوژی دیگری کیفیت پنل ها TN هم پیشرفت قابل توجهی تجربه کرده است ولی هنوز هم در مقایسه با دیگر پنل ها بطور مثال IPS راه زیادی دارد که این به تکنولوژی ساخت پنل های TN و قدیمی بودن آن برمیگردد . یکی دیگر از نکات منفی این پنل ها زاویه دید محدود و تغییر چشمگیر تصویر در زوایای گوش به خصوص در نسخه های قدیمی این پنل است . البته امروزه پنل های TN اکثرا با زاویه دید 178 درجه ای روانه بازار میشوند و زاویه دید قابل قبولی ارائه میدهند ولی کاهش کیفیت تصویر در این زوایا هنوز هم غیر قابل اجتناب است و هر فردی میتواند این کاهش کیفیت را به خوبی تشخیص دهد .

پنل IPS

IPS یکی دیگر از پنل های مورد بحث ما مخفف In-Plane Switching پنلی آشنا و قابل اعتماد برای افراد حوزه ی تکنولوژی است که اولین بار در دهه ی 90 میلادی توسط برند هیتاچی (Hitachi) اختراع و به بازار عرضه شد و پس از آن به لطف ویژگی های منحصر به فردی که این پنل ها داشتند به سرعت در بین کاربران محبوب شدند . این پنل ها هم مانند پنل های TN اولین بار در مانیتور های LCD به کار گرفته شدند و پس از آن نیز با معرفی تکنولوژی LED و استفاده از پنل IPS در این پنل ها کیفیت آن رشد چشمگیری تجربه کرد . تاکنون که این مقاله نوشته شده مدل های زیادی از این پنل ها توسط برند های سازنده به بازار عرضه شدند که هرکدام از این مدل ها باعث افزایش کیفیت و یا نرخ پاسخ دهی سریعتر را نسبت به نسخه قبلی به همراه داشتند .در زیر به چند مدل IPS که از زمان عرضه آن توسط برند هیتاچی ، توسط خود این برند معرفی شده اشاره شده است :

S-IPS که در سال 1998 ارائه شده و مزیت آن عدم تغییر رنگ با تغییر زاویه دید است ( نکته ای که در قسمت پنل های TN گفته شد و تقریبا تمامی پنل های TN کم و بیش از آن رنج میبرند )

AS-IPS که در سال 2002 با مزیت ضریب انتقال بالا که منجر به نرخ بروز رسانی یا همان نرخ پاسخگویی سریعتر میشود ( با هدف نزدیک تر کردن سرعت پاسخگویی این پنل ها به پنل های TN )

و نسل IPS Pro که از سال 2004 معرفی و در طول سال های بعد بروز رسانی هایی در جهت افزایش کیفیت پنل ، نور ، رنگ بندی و کنتراست آن دریافت کرده است

امروزه پنل IPS به نسبت زمان معرفی اصلا قابل مقایسه نیست و کیفیت آن پیشرفت چشمگیری داشته .

در کنار تمامی این مزایا این تکنولوژی معایبی هم دارد که برند های سازنده پنل رفته رفته شعی در رفع آن ها دارند . از معایب این پنل میتوان به نرخ پاسخگویی بالاتر نسبت به پنل های TN اشاره کرد . بطوریکه این تاخیر در مدل های پایین تر به بیش از 5ms میرسد که در مقایسه با سرعت 1ms پنل های TN نقص بزرگی محسوب میشود . البته در حال حاضر پنل های Fast IPS و Rapid IPS همانند پنل های TN به نرخ پاسخگویی نزدیک 1ms و حتی کمتر از آن دست پیدا کرده اند که از آن در مانیتور های گیمینگ و کاربری هایی که نیازمند Refresh Time و Respond Time کمتر و بهتر هستند استفاده میشود ولی به دلیل تکنولوژی پیچیده تر هزینه ی ساخت بالا و در نتیجه قیمت بیشتری نسبت به پنل های TN دارند

پنل VA

پنل VA مخفف Vertical Alignment بوده و از نظر کیفیت و نرخ پاسخگویی و قیمت و … به طور کلی بین دو پنل TN و IPS قرار میگیرد و برای کسانی که میخواهند کیفیت بهتر از  TN همراه با نرخ پاسخگویی بهتر از IPS را با قیمتی مناسب تر از این پنل تهیه کنند بهترین گزینه است .

این پنل همانند IPS در دهه ی 90 میلادی توسط برند فوجیتسو (Fujitsu) به بازار عرضه شد و به نسبت برتری هایی که از نظر کیفیت نسبت به TN داشت به مرور تبدیل به یک پنل کار آمد در بین خریداران تبدیل شد . غلظت رنگ در این پنل ها در مقایسه با پنل TN بطور چشمگیری بهتر است و در مقایسه با IPS رقابت تقریبا برابری دارند و کاملا بستگی به برند و مدل و سال ساخت و تکنولوژی ساخت محصول انتخابی بستگی دارد که این هم مربوط به رشد مداوم این پنل ها میباشد .

پنل های VA به دلیل تکنولوژی ساخت متفاوت و قابل تغییر تر به نسبت IPS به مراتب بیشتر در مانیتور های خمیده (Curved) استفاده میشوند

جمع بندی

در این مقاله سعی شده بطور خلاصه و در عین حال تخصصی پنل های مختلف رایج در بین مانیتور ها بررسی شده و ویژگی ها و ایرادات آن ها بیان شود

در آخر بصورت جدول برتری یک پنل نسبت به دیگری در یک زمینه ی حاص با عدد نمایش داده شده است . ( عدد 5 به معنای برتری نسبت به رقبا در آن دسته خاص است )